14 KASIM DÜNYA DİYABET GÜNÜ
16 Kasım 2023

8691ab8e895d478b85e436913d4457cc_WhatsApp_Image_2023-11-16_at_10.24.51.jpg
14.11.2023 TARİHİNDE BAFRA  NoraPark AVM DE STAND AÇILMIŞ.
ZİYARETÇİLERİN GLİKOZ ÖLÇÜMÜ VE VÜCUT KİTLE İNDEKSİ ÖLÇÜMLERİ YAPILARAK ÖNERİLERDE BULUNULMUŞTUR.


1.jpg

Diyabet Nedir?

Diyabet, pankreas yeterince insülin üretmediğinde veya vücut ürettiği insülini etkin bir şekilde kullanamadığında ortaya çıkan kronik bir hastalıktır.  İnsülin kan şekeri düzenleyen bir hormondur.  Hiperglisemi (yükselmiş kan şekeri), kontrolsüz diyabetin yaygın bir etkisidir ve zamanla vücudun birçok sistemine, özellikle sinirlere ve kan damarlarına ciddi zararlar verir.

Tip 1 Diyabet;

Tip 1 diyabet (insüline bağımlı, çocuk veya çocukluk dönemi başlangıcı olarak bilinir), yetersiz insülin üretimi ile karakterize edilir ve günlük insülin verilmesini gerektirir. Tip 1 diyabetin nedeni bilinmemektedir ve mevcut bilgi ile önlenemez.

Belirtiler arasında aşırı idrar atılımı (poliüri), susuzluk (polidipsi), sürekli açlık, kilo kaybı, görme değişiklikleri ve yorgunluk sayılabilir. Bu belirtiler aniden ortaya çıkabilir.

Tip 2  Diyabet;

Tip 2 diyabet (insüline bağımlı olmayan veya erişkin başlangıçlı olarak adlandırılır) vücudun etkisiz insülin kullanımından kaynaklanır. Tip 2 diyabet, dünya çapında diyabetli kişilerin çoğunluğunu içerir ve büyük ölçüde aşırı vücut ağırlığı ve fiziksel hareketsizliğin sonucudur.

Belirtiler tip 1 diyabet hastalığına benzer olabilir, ancak genellikle daha az belirgindir. Sonuç olarak, hastalık başladıktan birkaç yıl sonra,  komplikasyonlar ortaya çıktıktan sonra teşhis edilebilir.

Yakın zamana kadar bu tip diyabet sadece yetişkinlerde görülmekteydi fakat şimdilerde çocuklarda da giderek artan bir şekilde ortaya çıkmaktadır.

Gestasyonel Diyabet;

Gebelik diyabeti, kan şekeri değerlerinin normalin üstünde ancak gebelik sırasında ortaya çıkan diyabet tanısı altında olan hiperglisemidir. Gebelik diyabeti olan kadınlar, hamilelik sırasında ve doğum sırasında komplikasyon riski altındadır. Anneler ve çocuklarda gelecekte tip-2 diyabet görülme riski daha fazladır.

Dünya Sağlık Örgütü Verilerine Göre;

  • Diyabetli kişilerin sayısı 1980’lerde 108 milyonken,  2014’te bu sayı 422 milyona yükseldi.
  • Dünya’ da 18 yaşın üzerindeki yetişkinlerde diyabetin yaygınlık oranı ;

-1980’de % 4,7’den,

- 2014’te % 8,5’e yükselmiştir (1).

  • Diyabet prevalansı orta ve düşük gelirli ülkelerde daha hızlı artmaktadır.
  • Diyabet görme kaybı, böbrek yetmezliği, kalp krizi, felç ve alt ekstremite amputasyonlarının başlıca nedenlerindendir.
  • Tahminlere göre, 2016 yılında; 1,6 milyon ölüm doğrudan diyabete bağlı olarak gerçekleşmiştir. 2012 yılında; 2.2 milyon ölümün ise yüksek kan glukozuna bağlı olduğu tahmin edilmektedir.
  • Yüksek kan şekerine bağlı ölümlerin neredeyse yarısı 70 yaşından önce gerçekleşir. Dünya Sağlık Örgütü; 2016 yılında, diyabetin yedinci önde gelen ölüm nedeni olduğunu tahmin ediyor.
  • Sağlıklı beslenme, düzenli fiziksel aktivite, ideal vücut ağırlığını korumak ve tütün kullanımından kaçınmak, tip 2 diyabetin başlamasını önlemenin veya geciktirmenin yollarıdr.
  • Diyabet tedavi edilebilir bir hastalıktır. Sağlıklı beslenme, fiziksel aktivitenin artırılması, gerekli durumlarda ilaç-insülin kullanımı ve taramalarla komplikasyonları önemli ölçüde önlenir.

Ülkemizde Diyabet;

 Ülkemizin en yüksek diyabet prevalansına sahip bölgesi Doğu bölgesi iken (%18.2), en düşük prevalansa sahip bölgesi Kuzey bölgesi (%14.5) olmuştur.2

Diyabetin Yaygın Sonuçları Nelerdir?

Zamanla diyabet kalbe, kan damarlarına, gözlere, böbreklere ve sinirlere zarar verebilir.

  • Diyabetli yetişkinlerde kalp krizi ve felç riski iki üç kat artar (3) .
  • Kan akışının azalmasıyla birlikte, ayaklardaki nöropati (sinir hasarı) ayak ülseri, enfeksiyon ve sonunda uzuv amputasyonuna ihtiyaç duyma olasılığını arttırır.
  • Diyabetik retinopati körlüğün önemli bir nedenidir ve retinadaki küçük kan damarlarında uzun süreli birikmiş hasarın bir sonucu olarak ortaya çıkar. Global körlüğün% 2,6'sı diyabete bağlanabilir (4) .
  • Diyabet, böbrek yetmezliğinin önde gelen nedenleri arasındadır (5) .

Diyabeti Önleme;

Yaşam tarzındaki basit önlemlerinin tip 2 diyabetin başlamasını önlemede veya geciktirmede etkili olduğu bilinmektedir. Tip 2 diyabetin ve komplikasyonlarının önlenmesine yardımcı olmak için;

  • Sağlıklı vücut ağırlığını elde etmek ve korumak;
  • Fiziksel olarak daha aktif olun - çoğu gün en az 30 dakika düzenli, orta yoğunlukta aktivite
  • Kilo kontrolü için daha fazla aktivite gereklidir, günlük 10.000-15.000 adım atmaya çalışın,
  • Şeker ve doymuş yağ alımını azaltarak sağlıklı beslenmeye çalışın
  • Tütün kullanımından kaçının - sigara içmek de şeker hastalığı ve kalp damar hastalıkları riskini artırmaktadır.